BADRUTDİN MAHAMMATOV

BADRUTDİN MAHAMMATOV

BADRUTDİN MAHAMMATOV

Günümüz Kumuk Edebiyatının yetenekli temsilcilerinden Badrutdin, 1943 yılında Karabudahkent'e bağlı Kakaşura köyünde doğdu. Dağıstan Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesini, sonra Moskova'da M. Gorkiy Edebiyat Enstitüsünün yüksek edebiyat kurslarını bitirdi. Dağıstan Radyosu Kumuk Yayınları editörü ve Kumuk Devlet Müzik-dram Tiyatrosu edebiyat bölümü başkanı olarak çalıştı. Son zamanlarda Dağıstan Devlet Yayınevinde editörlük yapmakta.

1977'den beri Yazarlar birliği üyesi. Eserleri 1963 yılından itibaren Kumuk gazete ve dergilerinde yayımlanmaya başladı. Kumuk dilinde ve Rusçaya çevrilerek ondan fazla kitabı yayımlandı. Günümüze kadar çıkan kitapları: "İrisim", "Gecenin göz yaşları", "İzatli", "Bal tekneleri", "Tavan pencereleri", "Babama mektup", "Öğle namazı". Çocuklar için çıkardığı "Kış Şakası" kitabı da var. Moskova'da Sovremennik yayınevince Rusça çıkarılan "Üçüncü güzellik", "Patika", "Müjde" adlı kitapları da biliniyor.

W. Shakespeare'in "Hamlet", B. Brecht'in "O asker de, bu asker de bir gibi" adlı eserlerini ve başkalarını Kumuk diline çevirdi.

Moskova'da çıkan Drujba naradov (Halkların dostluğu) dergisinin ödülünü kazandı; 1981 yılında Rusya'da düzenlenen Alman Piyesleri Festivaline delege olarak katıldı.

B. Mahammatov, güçlü hisleri olan bir şair. Ne hakkında yazarsa yazsın büyük, derin hislerle yazıyor. Şairi pek çok şey heyecanlandırır, ilgisini çeker: savaşlarda ölüp kalanlar, baskı yıllarında tutuklanarak yok edilen şairler, halkın çektiği sıkıntılar gibi.

 

 

 

  KUMUK TÜRKÇESİ TÜRKİYE TÜRKÇESİ

 

 

Geçikgen Yolavçu

Geciken Yolcu

 

Qaravul qoşda yatganman.

Nöbetçi kulübesinde yatmışım.

 

Qart da tügülmen, yaş da.

Yaşlı da değilim, genç de.

 

Otbaşıma tiklenip,

Ocağıma bakan,

 

yulduz bar arqa başda.

yıldız var tepe başında.

 

 

 

 

Tirmen tökgen arbaday

Değirmenin öğüttüğü arpa gibi

 

enişlengen ömürüm,

eriyor ömrüm,

 

Süt tamurum süyünse,

Süt damarım sevinse,

 

qaynaşa qan tamurum.

kaynaşır kan damarım.

 

 

 

 

Ayşat ulan tapgan dey.

Ayşe, oğlan doğurmuş derler,

 

kitap yazgan dey Ali...

kitap yazmış derler Ali...

 

Köp zatga geçikgenim,

Çok şeye geciktiğimi,

 

añlap turaman hali.

anlıyorum şimdi.

 

 

 

 

Geçikdim men, geçikdim

Geciktim ben, geciktim

 

yaz geçikmes bavlaga.

bahar gecikmez bağlara.

 

Qaytar yolun oylamay

Dönüş yolunu düşünmeden

 

atam getgen davlaga.

babam gitmiş savaşlara.

 

 

 

 

Tüş avup, çıqgan gündey

Öğleden sonra çıkan güneş gibi

 

isitmeygen adamnı,

ısıtmayan insanı,

 

geçikdim, gözü savda

geciktim, gözü sağken

 

göñün alma anamnı.

gönlünü almak için anamın.

 

 

 

 

Geçikdim süygenime

Geciktim sevdiğime,

 

añlamay edim başda.

anlamıyordum başta.

 

Qışda yılı söz aytmay,

Kışta sıcak söz söylemeyip,

 

ot geltirdim yazbaşda...

ateş getirdim baharda.

 

 

 

 

Boş oyga sucda qılıp,

Boş fikre secde edip,

 

nasip izleme de geç.

nasip aramak da geç.

 

Gündüz-gündüz yañılıp,

Gündüz gündüz yanılıp,

 

axşam tüzleme de geç.

akşam düzeltmek da geç.

 

 

 

 

Geçikgenim- geçikgen.

Gecikmem, gecikti.

 

Qoy qırılsa, yun qala...

Koyun kırılsa, yün kalır...

 

Mendey geçikgenlege

Benim gibi gecikenlerle

 

tabulayım tañala.

buluşayım yarın.

 

 

 

 

Men yırlayman.

Ben şarkı söylüyorum.

 

Tek haleklik

Ama öfke

 

sarqmay qanımdan:

süzülmüyor kanımdan:

 

men qorqaman

ben korkuyorum

 

bir zatdan da

hiç bir şeyden

 

qorqmayganımdan...

korkmamamdan...